coklu partıtıons ve isletim sistemi kurulumu
ÇOKLU PARTITIONS VE İŞLETİM SİSTEMİ KURULUMUKuracağınız işletim sistemlerinin kurulum CD'lerini ve donanımınıza ait sürücü disketlerini/CD'lerini el altında tutun. Sistem ihtiyaçları Yeni bir işletim sistemi kurabilmek için, sabit diskinizde yeterli boş yere sahip olmanız gerekir, işletim sistemlerinin minimum sistem ihtiyaçlarını hatırlamakta fayda var. Burada gördüğünüz sistem ihtiyaçları, üretici firmaların tavsiye ettiği minimum sistem gereksinimleri. Ancak hiç kimse Windows 98'i 16 MB RAM'le çalıştırmayı istemez, bundan emin olabilirsiniz. Yani, elinizdeki bilgisayarın özellikleri burada gördüğünüz özelliklere göre kesinlikle daha iyi olmalı. Windows 98 işlemci: Intel 486 veya daha hızlı bir işlemci (benim tavsiyem en az Pentium 166 MHz) Bellek: En az 16 MB RAM (benim tavsiyem en az 32 MB) Sabit Disk Alanı: 200 MB disk alanı (minimum seçeneklerle kurulumda gereken disk alanı 120 MB, ancak seçtiğiniz seçeneklere bağlı olarak, gereken disk alanı 200 MB'a kadar çıkabilir) Windows ME işlemci: Pentium-150 MHz veya daha hızlı bir işlemci Bellek: En az 32 MB RAM Sabit Disk Alanı: 320 MB disk alanı Windows 2000 Professional işlemci: 133 MHz veya daha hızlı Pentium uyumlu işlemci. Bellek: Minimum 64 MB RAM. Sabit Disk Alanı: En az l GB'ı boş IGB'lık sabit disk. RedHat Linux 7 işlemci: Intel 386 ile Pentium III arasında herhangi bir işlemci Bellek: En az 32 MB RAM. Sabit Disk Alanı: iş istasyonu (workstation) kurulumu için 850 MB, sunucu (server) kurulumu için 1.7 GB. Tam kurulum 2.4 GB kadar disk alanı gerektirir.
Bilgisayarınıza yeni bir işletim sistemi eklemeden önce, gerekli hazırlıkları da yapmalısınız. Bilgisayarınıza takılı aygıtların ve bağlı cihazların kuracağınız işletim sistemleri için sürücüleri elinizin altında mı? Minimum sistem ihtiyaçlarını ve bilgisayarınızı kullanırken kuracağınız programları, kullanacağınız dosyaları da göz önüne alırsanız, sabit diskiniz yeterince büyük mü? Özellikle bu soruya vereceğiniz yanıt çok önemli, yeterince disk alanınız yoksa, size bu sevdadan vazgeçmenizi veya daha büyük bir sabit disk satın almanızı tavsiye ederim. Senaryolar Sabit diskin çeşitli durumlarında göre, çok işletim sistemli bir bilgisayar için farklı senaryoları izleyeceğiz. Bu senaryoları, bir bilgisayara Windows 98, Windows 2000 ve Red Hat Linux kurmak üzere oluşturdum. Kurulum sırası da aynı şekilde. Bu yazıda başlangıçta kullanacağım senaryo, elinizde yeni ve boş bir sabit diskin olduğu. Diğer senaryolarda, bilgisayarınızda Windows 98 veya ME kullanıyor olabilirsiniz. Yani, boş sabit diski olan bir bilgisayardan başlayarak anlatacağım. Halihazırda Windows 98 kullanıyorsanız, verilerinizi tümüyle yedeklemeden ikinci bir işletim sistemi kurmaya kalkışmamalısınız. Bu yazıdaki 'Boş Sabit Diskle Başlayanlar için Disk Planlaması' kısmı, kesinlikle elinde bir tek boş sabit disk olan kullanıcılar için. içinde veri bulunan bir sabit diskin bölümleri üzerinde fdisk'i çalıştırarak disk bölümlerini silmeniz, sabit diskinizdeki verileri tahrip edecektir. Aman dikkat! Windows 98'den sonra Windows 2000 kurarak, çift işletim sistemine sahip bir makine kurmak son derece kolaydır. Çünkü Windows 2000, başka işletim sistemleriyle birlikte barınacak şekilde tasarlanmıştır. Windows 2000, kurulum sırasında başka bir işletim sisteminin varlığını tespit ederek, bu işletim sistemini boot (açılış) menüsüne ekleyebilir. Tabii birazdan göreceğiniz gibi, problem yaşamamak için önce akılcı bir disk planlaması yapmanız gerekir. Bilgisayarınızda Windows 98'in kurulu olduğunu ve bunun yanı sıra Linux kurmak istediğinizi düşünelim. Sabit diskinizi bölümlere ayırırken akıllıca davrandıysanız, bunun yanı sıra Linux kurabilir ve Linux'un boot yöneticisi LILO sayesinde bilgisayarınızı istediğiniz işletim sistemiyle açabilirsiniz. LILO, tüm işletim sistemlerinden önce yüklenerek, istediğiniz işletim sistemini bir menüden seçmenizi sağlar, ancak Linux'u kurmadan önce 900 MB'tan fazla disk alanına ihtiyacınız olacak. PC'nizde, tüm boş disk alanını birinci DOS bölümüne ayırdıysanız, Linux'u ikinci bir sabit diske kurmanız veya bir bölümleme programını kullanarak boş alan yaratmanız gerekecek (buna yazıda ileride değineceğiz). Linux, Windows'tan daha farklı bir dosya sistemi kullanır. Linux, FAT16, FAT32 ve NTFS dosya sistemlerinin tümünü okuyup yazabilir. Ancak hiçbir Windows versiyonu Linux bölümlerini göremez. Bana kalırsa, çok sayıda işletim sistemini çalıştıracağınız bir bilgisayarda gani gani disk alanına sahip olmanız en iyisi. Windows 98'i bir FAT32 disk bölümüne, Windows 2000'i de NTFS disk bölümüne kurarsanız, Windows 98, 2000'in dosyalarını göremez ve böylece karşılaşabileceğiniz potansiyel problemlerin sayısı da azalır.Bu sayede,Windows 98'de çalışırken kazara Windows 2000'in sistem dosyalarına zarar vermekten korunabilirsiniz. Boş Sabit Diskle Başlayanlar için Disk Planlaması Dikkat! Bu kısım bir bilgisayara bağlı yeni bir sabit disk ile başlayanlar için. Bu kısımda, diski bölümlere ayırmak için bir planlama yapacağız ve Windows 98'in açılış disketindeki fdisk bölümleme programını kullanacağız. İçinde veri bulunan bir sabit disk bölümü üzerinde fdisk işlemi yapmanız, bilgilerinizi kaybetmenize neden olacaktır.
Bilgisayarınızda Windows 98/ME işletim sistemi zaten kuruluysa,'Windows 98/ME üzerine Windows 2000 Kurmak1 başlıklı bir sonraki kısma bakın. Elimizde 15 GB'lık yeni bir diskin olduğunu düşünelim, işletim sistemi gereksinimleriyle ilgili notlara bakarsanız, Windows 98 için en az 200 MB'lık bir yer ayırmam gerektiğini görürsünüz. Zaman içinde kurulan programların Windows ve Programlar dizinlerine atacağı dosyaları sonucunda,bu yer gereksinimi giderek artacaktır. Elimizdeki 15 GB'ın IGB'ını Windows'la boot edeceğimiz disk bölümüne ayırabiliriz.Bu gözünüze az görünmesin, Windows 98 (veya ME) uygulamalarını kurmak için ayrı bir disk bölümü yaratacağız. İşin püf noktası, Windows 98'de kullanacağınız disk bölümlerini başında iyi planlamak ve uygulamak.Neden derseniz,bilgisayarınızı kullanmaya başladıktan sonra disk bölümleri üzerinde değişiklik yapmaya veya yeni sanal diskler eklemeye kalkarsanız, sanal disklerinize atanan harfler değişebilir ve bu yüzden bazı programlarınız çalışmaz hale gelebilir. Fdisk ile Bölümler Yaratmak Windows 95/98 başlangıç disketiyle bilgisayarınızı CD-ROM desteği olmadan açın ve fdisk yazarak Enter'a basın. Diskinizde hiçbir aktif bölümün olmadığına dair bir uyarı göreceksiniz. Elimizde formatsız bir sabit diskin olduğunu düşünürsek, önce bölümleri yaratmamız ve formatlamamız gerekecek.
1) 15 GB'lık bir diske sahip olduğumuz için, fdisk önce büyük disk desteğini etkinleştirmeyi isteyip istemediğinizi soracak. Bu soruya E(evet) yanıtını verin. Ardından, fdisk'in ana menüsünü göreceksiniz.
2) Sabit diskimizde veri olmadığından emin olmak için 4 ncü seçenek bölüm bilgisini kontrol edelim. Hiçbir bölüm bilgisi tanımlanmamış olmalı.
3) Esc'e basarak fdisk ana menüsüne geri dönün. 1. seçeneği ve sonraki ekranda tekrar 1. seçeneği seçerek, Birinci DOS Bölümünü oluşturacağız. Bu, Windows 98'i kuracağımız boot bölümü olacak. Burada varsayılan seçeneği kabul etmeyin, yani kullanılabilecek en fazla alanı Birinci DOS Bölümüne ayırmayın. H (hayır)'ı seçin.
4) Bu ekranda Birinci DOS Bölümü için istediğiniz alanı, MB veya sabit diskin toplam alanının yüzdesi cinsinden girebilirsiniz. Ben l GB'lık bir bölüm istediğim için, 1024 (MB) değerini girmeyi tercih ettim.Windows 98 programlarınızı, başka bir bölüm açmadan bu disk bölümüne kurmayı planlıyor-sanız, siz daha fazla alan ayırın (örneğin 3 GB).Tercih sizin. Enter'a bastığınızda Birinci DOS Bölümünün oluşturulduğunu göreceksiniz.Esc'e basarak ana menüye dönün.
5) Şimdi ana menüde 2.seçeneği seçerek etkin bölümü atayacaksınız.Bir sonraki ekranda etkinleştirilecek bölüm numarası olarak l yazın. Enter'a bastığınızda bu bölümün etkinleştirildiğini öğreneceksiniz. Esc'e basarak ana menüye dönün.
6) Şimdi sıra sanal diskleri yaratmaya geldi.Ana menüde 1. seçeneği seçin.Sonra 2. seçenek olan Uzatılmış DOS Bölümü Oluştur'u seçin. Uzatılmış Disk Bölümü için sabit diskinizde geri kalan alanının tümü önerilecek,bunu kabul edin. Uzatılmış Disk Bölümünün oluşturulduğu mesajını alacaksınız.Şimdi Esc'e bastığınızda, Mantıksal DOS Sürücüsü oluşturma ekranına geçeceksiniz.
7) Mantıksal DOS sürücüleri, bir tek sabit diskinizin olmasına karşın, işletim sistemi tarafından farklı diskler olarak görünecek bölümlerdir (örneğin, C, D, E, gibi). Mantıksal bir sürücüyü tanımlamak için, ona atamak istediğiniz boyut girin. Örneğin, ben Windows 98 uygulamalarının ayrı bir disk bölümünde durmasını tercih ediyorum. Bu yüzden, kuracağım Windows 98 programlarına ayırmak üzere bir disk tanımlayacağım. Bu programların en fazla 2 GB kadar bir alan kaplayacağını düşündüğüm için,2 GB'lık bir kısmı 98 uygulamalarına ayırıyorum. Mantıksal sürücü boyutunu 2048 (MB) olarak giriyorum. Enter'a bastığınızda, mantıksal DOS sürücüsünün D: diski olarak sisteme eklendiğini göreceksiniz, isterseniz, bundan sonra diğer mantıksal diskleri eklemeye devam edebilirsiniz. Örneğin, oyunlar için 2 GB'lık ayrı bir mantıksal disk yaratabilirsiniz. Bunun için istediğiniz mantıksal sürücü boyunu girin veya Esc'e basarak ana menüye dönün. Tüm mantıksal diskleri şu anda tanımlamak zorunda değilsiniz. Ancak tavsiyem, Windows 98 ile birlikte kullanmayı planladığınız mantıksal diskleri şu anda yaratmanız. Windows 98 ile çalışmaya başladıktan sonra yeni mantıksal sürücü eklerseniz, bu Windows 98'in disklerinin harflerinde değişmelere neden olabilir. Windows 98'den sonra kuracağımız Windows 2000 için, Uzatılmış DOS Bölümü içinde Mantıksal DOS sürücüsü oluşturun; minimum 2 GB'lık bir disk bölümü yaratın. Yeterince yeriniz varsa, 3 GB'lık bir bölüm yaratmanızı tavsiye ederim, isterseniz, Windows 2000 uygulamaları için 2 GB'lık bir bölüm daha yaratın.
8) Burada işiniz bittiğinde Esc'e basarak ana menüye dönün, isterseniz 4 numaralı seçeneği kullanarak bölüm/mantıksal disk bilgilerinize bir göz atın, gördüğünüz ayarlardan memnunsanız, birkaç kez Esc'e basarak fdisk'ten çıkın. Aksi halde, boyunu değiştirmek/düzeltmek istediğiniz mantıksal diskleri, bölümleri silerek yeniden tanımlayın ve fdisk'ten çıkın.Linux da kurmayı düşünüyorsanız, sabit diskinizde en az 900 MB'lık alanı bölümlemeden bırakın. Linux'u rahatça genişletebilmek için, bölümlemeden bırakacağınız alanın 1,5-2 GB kadar olmasını tavsiye ederim
9) Oyun delisi olduğum için, bu diske oyunlar için l GB'lık bir bölüm eklemeden yapamadım
Yani, şu anda l GB'lık birincil DOS (boot) bölümüm, Win98 uygulamaları için 2 GB'lık bir mantıksal diskim ve oyunlar için l GB'lık bir mantıksal diskim var. Bunlar, Windows 98'de C:, D: ve E: sürücüleri olarak görünecek. 10) Evet,şimdi bilgisayarınızı resetleyerek yeniden başlatmanız gerekecek.Henüz hiçbir işletim sistemi kurulu olmadığı için, Windows 98 açılış disketiniz takılı olsun. Bu kez bilgisayarı CD-ROM desteğiyle başlatın. Windows 98/ME kurulum CD'nizi bulun, kurulum sırasında sorulacak CD anahtarını da (CD-ROM key) unutmayın. Şimdi şunu yazın: Format c: Gelen uyarıya E(evet) cevabını verin ve Enter'a basın. Biçimlendirme (formatlama) tamamlandığında,disk bölümüne bir isim verebilirsiniz. Örneğin, Win98 diyebilirsiniz. Bu sizin C: diskiniz.Yarattığınız diğer disk bölümlerini de formatlayın.(örneğin Format D:, Format E: komutlarını kullanarak).
11) Şimdi Windows 98 kurulum CD'nizi takarak Windows 98'i kurmaya başlayabilirsiniz, iki tane bölüm yarattıysanız (C: ve D:), CD sürücünüzün harfi F: olacaktır. Windows açılış disketi,kurulum sırasında disket kapasitesine sahip sanal bir E: diski yaratır ve kurulum bittiğinde bu diski yok eder.Yani,bu durumda CD'ye geçmek için F: yazıp Enter'a basmalısınız. Daha fazla mantıksal sürücü yarattıysanız, bunu bir öteleyin. Windows 2000'i kuracağınız disk bölümünde NTFS kullanacaksanız, bu bölümü şimdi formatlamanız gerekmez. Bu işi Windows 2000'in kurulumu sırasında yapabilirsiniz. Windows 2000 uygulamalarını kuracağınız bölümde Windows 98 ile aynı uygulamaları paylaşmayı istiyorsanız, bu bölümü FAT 32 olarak biçimlendirmeniz gerekir, çünkü Win 98 NTFS bölümlerini göremez. Bu işi de daha sonra yapabilirsiniz. Boş sabit diskinizde yarattığınız bölümleri Format komutuyla biçimlendireceksiniz. Bu komutu asla veri içeren bir bölümün üzerinde kullanmayın, aksi halde tüm verilerinizi kaybedersiniz. Mantıksal disklere anlamlı isimler vermeye dikkat edin. Örneğin, Win98, 98prog, 98oyun gibi. Windows 98 kurulumunu nasıl yapacağınızı anlatamayacağım, aksi halde bu bir yazı değil kitap olabilirdi.CD sürücünüze geçin, kur veya setup yazıp Enter'a basın. Kurulum sırasında başlangıç disketi oluşturma seçeneğini lütfen atlamayın. Windows 98'i kurduğunuzda geri gelin, sizi burada bekliyorum. Ben de sizinle birlikte bir kahve molası verebilirim. Aman ha, Windows'u kurduktan sonra, bilgisayarınızla gelen donanımların sürücü CD'lerini/disketlerini kullanarak, aygıtlarınızı bilgisayarınıza tanıtmayı da ihmal etmeyin. Windows 98/ME Üzerine Windows 2000 Kurmak Az önceki kısımdaki adımları izleyerek boş bir sabit diske Windows 98 kurduysanız kendinizi şanslı saymalısınız. Bu sayede şu anda disk bölümleri planlaması yapmak zorunda kalmayacaksınız.Ancak Windows 98 kullanan ve sabit diskini bu yazıyı okumadan önce bölümlemiş kullanıcıların,muhtemelen sabit disklerini yeniden bölümlemesi gerekecek.Ancak bu işi fdisk'le yapmayacaksınız.Fdisk'i içinde veri bulunan disk bölümleri ve mantıksal disk sürücüleri üzerinde kullanmanız,bu bölümlerdeki verileri tahrip eder.Bilgisayarınızda Windows 98/ME zaten kuruluysa, PartitionMagic gibi bir yardımcı programla disk bölümlerini ayarlamanız gerekecek.PartitionMagic son derece yararlı ve kullanımı kolay bir program, üstelik onunla birlikte BootMagic isimli, açılış menusu yaratarak bilgisayarınızı istediğiniz işletim sistemiyle açmanızı sağlayan bir program geliyor.Partition Magic, içinde veri olan disklerinizdeki verilere zarar vermeden, disk bölümlerinin boyunu değiştirmenizi, yeni disk bölümü tanımlamanızı, disk bölümlerinde kullanılan dosya sistemini değiştirmenizi sağlıyor.Ancak partitionMagic'in kötü tarafları da yok değil. En kötü tarafı, bir deneme sürümünün olmaması ve fiyatı (70 dolar).PartitionMagic hakkında bilgi almak, demo versiyonunu incelemek veya satın almak için, www.partitionmagic.com adresine gidebilirsiniz (demo versiyonu, sadece programla neler yapabileceğinizi gösteriyor. Gerçekten çalışan bir versiyon değil).Partition Magic'in ücretsiz bir alternatifi daha var, ancak bu programı kullanmak son derece riskli, çünkü sabit disklerin ve dosya sistemlerinin yapısı hakkında son derece bilgili olmanızı gerektiriyor. Aksi halde, sabit diskinizdeki tüm bilgileri yitirmeniz işten bile değil. Ranish Partition Manager'a şu adresten ulaşabilirsiniz: http://www.users.mter-com.com/~ranish/part/ Sadece uzman kullanıcılara tavsiye ettiğimi bir kez daha hatırlatayım. Diskin Tüm Alanını Windows'a Ayıranlar Ne Yapacak ? Diyelim ki, daha önce sadece Windows 98 kullanacağınızı düşünüyordunuz ve bu yüzden tüm sabit diski sadece bir tek bölüme ayırmıştınız.Yani C: harfi sabit diskinize erişmekte kullandığınız sürücü harfidir ve bunu CD-ROM sürücünüzün harfi olan D: izler.Peki bu durumda ne yapacaksınız?Sabit diskinizde yeterince boş alan varsa,mevcut bölümü küçülterek yaratacağınız yeni disk bölümlerine yer açabilirsiniz.Bunun için elinizde PartitionMagic varsa,bu programı kullanarak disk bölümlerinin boylarını ayarlayabilirsiniz.Ücretsiz bir alternatif olarak,fips isimli küçük bir programı kullanabilirsiniz. Tek bölüme ayrılmış sabit diskinizde yeterince boş yer varsa,fips ile veya PartitionMagic gibi bir programla bu bölümün boyunu ufaltarak, yaratacağınız yeni bölümler için yer kazanabilirsiniz.Sabit diskinizde bir tek DOS bölümü varsa,fips isimli küçük bir DOS programını kullanarak bu bölümün boyunu ufaltabilir,böylece yeni disk bölümleri için yer açabilirsiniz.Fips'i Linux kurulum CD'sinin DOSUTILS dizininde bulabilirsiniz veya son sürümünü http://www.igd.fhg.de/~aschaefe/ fips/ adresinden indirebilirsiniz (bu yazı yazıldığı sırada 2.0 versiyonu son sürümdü).Fips'i kullanmadan önce Windows'un Disk Birleştiricisini kullanarak,sabit diskinizdeki verileri sabit diskin baş tarafına taşımalısınız.Bundan sonra, bilgisayarınızı fips.exe dosyasını kopyaladığınız bir başlangıç disketiyle açarak fins'i çalıştırın. Fips'i çalıştırdığınızda,önce bölüm bilgilerini gösterir.Daha sonra, kök dizinin ve boot sektörün kayıtlarını başlangıç disketine kopyalamayı önerir. Bunu kesinlikle yapmalısınız, bu sayede bir terslik olursa bilgisayarınızın bölümlerini eski haline getirebilirsiniz. Gereken yedekleri aldıktan sonra, Old Partition kısmında eski disk bölümünüzün yeni değerini ve New Partition'ın altında da oluşturulacak yeni bölümün alacağı değeri göreceksiniz. Sol ve sağ ok tuşlarını kullanarak iki bölümün değerlerini ayarlayın.Ancak sol taraftaki birincil bölümde çalışmanıza yetecek kadar boş alanın bulunmasına dikkat edin.Fips'i sadece birinci DOS bölümleri üzerinde çalıştırabilirsiniz.Uzatılmış DOS bölümü içindeki mantıksal sürücülerin boyunu değiştirmek için kullanamazsınız.Fips'in yarattığı yeni disk bölümü,bir
birinci DOS bölümüdür. Fips DOS ve FAT32 dosya sistemindeki diskler üzerinde kullanılabilir. Gerekli ayarlamayı yaptıktan sonra Enter'a basın, sonra C tuşuna basarak devam edin ve yeni bölüm düzeninin diske yazılması için Y tuşuna basın. Fips ile işiniz bittikten sonra, Scandisk ile sabit diskinizi hatalara karşı denetleyin. Fips'i kullarak sabit diskiniz-deki bölümleri değiştirdiyseniz, sabit diskinizde şu anda iki tane birinci DOS bölümü vardır.İsterseniz yeni yarattığınız birinci DOS bölümünü silebilir, daha sonra uzatılmış DOS bölümü yaratabilir ve daha önce anlattığımız stratejileri kullanarak Windows 2000 için uzatılmış DOS bölümü içinde mantıksal sürücüler yaratabilirsiniz. Yeni yarattığınız birinci DOS sürücüsünü silmek için, Windows 98 disketiyle veya F8'e basarak açtığınız başlangıç menüsüyle DOS modunda açın ve fdisk programını çalıştırın. 'Bölüm veya mantıksal DOS sürücüsünü sil' seçeneğini seçin. Sonra l numaralı seçenek olan 'Birinci DOS bölümünü sil'i seçin.Sonraki ekranda hangi DOS bölümünü silmek istediğiniz sorulduğunda 2 numaralı DOS bölümünü seçin. Bu yeni yarattığınız DOS bölümüdür.Sakın l numarayı seçmeyin! Bu Windows'u içeren bölümdür, l'i seçerseniz tüm verilerinizi kaybedersiniz. Bu işlemden sonra yazımızdaki 'Fdisk ile Bölümler Yaratmak' başlıklı kısma dönerek 6. adımdan itibaren devam edebilirsiniz.15 GB'lık disk örneğine devam edelim. Bunun 2 GB'lık bir kısmını birincil bölüm (primary partition) olarak tanımlayıp Windows 98/ME'yi kurdunuz. Windows 2000'i az önce yarattığınız uzatılmış DOS bölümündeki mantıksal sürücülerden birine kurabilirsiniz. Kurulum programını çalıştırdığınızda doğru seçenekleri kullanmanız şartıyla, Windows 2000 kurulum programı,kurulum sırasında istediğiniz bölümü seçmeniz veya yeni bölüm yaratmanız için gereken seçenekleri sunacaktır. Ancak daha önce bir mantıksal sürücü ayırmadıysanız, uzatılmış DOS bölümündeki kullanılmayan alanın tümünü Windows 2000'e vermeye kalkar.Daha Linux kuracağımız için, tabii ki bunu istemeyiz.Şimdi,izlemeniz gereken adımları görelim:
1) Her ihtimale karşı, öncelikle önemli verilerinizin yedeklerini alın.
2) Windows 2000 Kurulum CD'sini CD sürücünüze takın. AutoPlay aktifse,Windows 2000 kurulum programı otomatik olarak çalışacaktır.Aksi halde, CD sürücünüze geçin ve SETUP.EXE isimli dosyaya çift tıklayın.CD'de daha yeni bir Windows sürümünün bulunduğu, yükseltme yapmayı isteyip istemediğiniz sorulacak.Hayır'a tıklayın.
3) Sonra Windows 2000'i Yükle seçeneğine tıklayın.Bu ekranda Windows 2000'in yeni bir kopyasını yükle seçeneğini seçin.
4) Sözleşmeyi kabul ettikten ve ürün anahtarını (product key) girdikten sonraki ekranda tercihlerinizi yapın.Bizim için en önemli tercih, Gelişmiş Seçenekler'e tıklayarak 'Kur sırasında yükleme bölümünü seçmek istiyorum'u işaretlemeniz.Sonra İleri'ye tıklayın.
5) Kur gerekli dosyaları kopyaladıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatmak isteyecek. Kuruluma devam etmek için bunu kabul edin.Bilgisayarınız yeniden başlatılacak ve açılış menüsünde Windows 2000 Professional Kur seçeneğini göreceksiniz.Bu seçeneği seçerek devam edin.
6) Kurulum seçeneğiyle devam edin.4.adımda yaptığınız tercih sonucunda, Windows 2000'i nereye kuracağınızı seçeceksiniz.Windows 2000,FAT,FAT32 ve NTFS disk bölümlerini okuyabilir ve kullanabilir.Windows 2000'in gelişmiş NTFS dosya sistemi ve güvenlik özelliklerinden yararlanabilmek için,Windows 2000'i bir NTFS disk birimine kurmanızı tavsiye ederim.Bu sayede,bilgisayarınızı Windows 98'de açtığınız zaman,kazara Windows 2000 disk bölümünde değişiklik yapıp zarar verme riskinden de kurtulursunuz.Çünkü Windows 98 ve ME,NTFS bölümlerini göremez.Şimdi, Windows 2000'i kurmak için ayarladığınız bölümü seçin ve Enter'a basın. Bu bölümü biçimlendirmediğimiz için, Windows 2000 'bölümü biçimlendirilmemiş veya hasarlı' olarak tanımlıyor.C'ye basarak Kur'a devam edin.NTFS olarak biçimlendirmeyi seçin (Windows 98'in de bu bölüme erişebilmesini istiyorsanız FAT'i seçin).
7) Biçimlendirme sonrasında, disk hatalarına karşı denetleme adımını atlamayın. Hatalı bir diske yeni bir işletim sistemi kurmaya çalışmak, yıldırımlı havada elinde bir paratonerle koşmaya benzer. işletim sistemleri arasında uygulama paylaşmak istiyorsanız, bunun en iyi yolu istediğiniz uygulamayı bir işletim sisteminde kurmak, daha sonra bilgisayarı diğer işletim sisteminde açarak aynı uygulamayı aynı mantıksal sürücüde aynı dizine kurmaktır (bu bir FAT32 diski olmalıdır).Ancak bazı uygulamalar bu durumda düzgün çalışmayabilir. Örneğin,Office 2000'i bu yöntemle Windows 2000 ve 98 arasında paylaşmaya çalıştığımda,Office programlarını her açışımda can sıkıcı bir şekilde Office kurulum programı çalışıyor,önce kendisini kontrol ediyor,beni beklettikten sonra çalışmaya razı oluyordu.Tavsiyem, programlan işletim sistemleri için ayrı bölümlere ayrı ayrı kurmanız. Office 2000 gibi uygulamaları iki kez kurmak kulağa can sıkıcı veya bir tür israf gelebilir, ancak çalışırken en dertsiz yol bu.Yeterince disk alanınız yoksa,bir FAT32 diskinde, anlattığım uygulama paylaşma yöntemini kullanabilirsiniz. Windows 2000'in kurulumunun tamamlanmasını bekleyin.Tanınmayan aygıtlara karşı,bilgisayarınızdaki donanımların sürücü disket ve CD'lerini el altında tutun.Bilgisayar yeniden başlatılacak,ayarlar tamamlanacak ve açılışta çabanızın karşılığı olan işletim sistemi seçeneklerini göreceksiniz.Artık bilgisayarınızı Windows 2000 veya Windows 98 ile başlatabilirsiniz. Windows 2000 çalıştığında, Windows 98'in FAT ve FAT32 disklerini görebilir.Ancak,Windows 98 NTFS disklerini göremez.Bu sayede,Windows 98'de çalışırken Windows 2000'in dosyalarına kazara zarar veremezsiniz. Sıra Red Hat 7.0'da 98 ve 2000'i kurduktan sonra sıra Linux'e geldi.Ancak Linux kurulumu başlı başına ayrı bir yazı konusu olduğundan,temel noktaları hatırlatmakla yetineceğim.Workstation (iş istasyonu) kurulumunda en az 900 MB boş sabit disk alanına ihtiyacınız olacak.Yani,Red Hat kurulumu yapabilmek için,Windows'lara tahsis ettiğiniz bölümlerin dışında en az 900 MB'lık boş alanınız olmalı.Mümkünse,1,5-2 GB kadar boş alanı Linux'a ayırmaya çalışın.Bu sayede,çalışırken sisteminizi rahatça genişletebilirsiniz.Yani,Linux'ü kurmadan önce sabit diskinizde 900 MB'ın üzerinde bölümlenmemiş boş alanınızın olması, en rahat kurulumu yapmanızı sağlar. Red Hat'i kurmaya başlamadan önce,bilgisayarındaki donanımın listesini çıkarın ve http://hardware.redhat.com/redhatready/cgi-bin/us/db-hcl.cgi adresindeki uyumlu donanımlar listesiyle karşılaştırın. Örneğin, GeForce 2 Mx ekran kartımı X Window sistemine bir türlü tanıtamadım ve bu yüzden Red Hat'i grafiksel arabirimle kullanamadım. Bu tür tatsız sürprizlerle Red Hat'i kurduktan sonra karşılaşmamak için,kurmadan önce Red Hat (www.redhat.com) sitesine ve üretici firmanın sitesine bakın,Linux için güncellenmiş sürücülerin olup olmadığını araştırın. Red Hat 7.0 kurulumu için önereceğim en basit yöntem şu:Windows'u kapatın,bilgisayarınızı yeniden açın ve BlOS'una girin.Bu sefere mahsus olmak üzere,disket ve sabit disklerden boot etmeyi kapatın ve CD sürücüden boot etme özelliğini açın.Ayarlarınızı kaydedin,Red Hat'in ilk CD'sini sürücüye takın ve bilgisayarınızı açın.RedHat kurulumu otomatik olarak başlar.Ancak kurulum sırasında Workstation'ı seçmelisiniz.Server'ı seçerseniz,sabit diskinizdeki tüm bölümler kaldırılır,Linux bölümleri oluşturulur ve tüm verilerinizi kaybedersiniz.Kurulum tamamlandıktan ve bilgisayarınızı yeniden başlattıktan sonra,BlOS'a girerek CD'den başlatma ayarını eski haline getirmelisiniz. Automatic Partitioning'i seçtikten sonra,ilk seçeneği seçerek kuruluma devam edin.Daha önce Linux kurduysanız,bu Linux bölümleriyle ilgili tüm veriler silinecektir. Red Hat'in kurulumu da tamamlandığında, bilgisayarınızda işletim sistemini şu şekilde seçeceksiniz:ilk önce Linux'ün boot yöneticisi LILO sizi karşılayacak.LILO'nun menüsünden Linux veya DOS seçeneğini seçebilirsiniz.DOS seçeneğini seçerseniz,Windows 2000'in boot yöneticisini kullanarak Windows 2000 ve Windows 98 arasında seçim yapabilirsiniz.Nasıl?Zahmete değdi değil mi?
